Tidak banyak rakyat Malaysia kenal atau
mengetahui tentang anyaman kraf tangan kercut, biarpun dahulu ia amat terkenal.
Kalau ada yang pernah melihatnya, mungkin menyangka itu adalah anyaman
mengkuang kerana ada ciri-ciri persamaan antara kedua-duanya.
Kercut tumbuh tegak membentuk rumput
padat yang kecil. Ciri batangnya yang tegap, keras dan liat dengan
ketinggian mencapai sehingga melebihi satu meter sesuai untuk dijadikan bahan
anyaman. Tumbuhan ini mudah tumbuh di kawasan paya, sungai alur dan
kawasan yang ditenggelami air.
Batang kercut yang telah diproses dianyam untuk dijadikan tikar, bakul
serba guna, alas pinggan dan karung padi. Permintaan terhadap produk anyaman
kercut semakin mendapat permintaan dan perhatian dari orang ramai akan
ketahanan dan seni anyaman yang cantik.
Tikar anyaman kercut tahan lasak dan tahan lama. Kena air pun tidak ada
masalah, boleh dijemur supaya kering dan boleh digunakan seperti biasa.
Penghasilan produk daripada rumput kercut memerlukan tenaga yang banyak dimulai
dengan mencabut rumput kercut, mengawetkan dengan lumpur, menjemur dan mengetuk
kercut sehingga nipis. Proses ayaman akan mengambil masa mengikut kemahiran
individu tersendiri.
Penghasilan kercut memerlukan ketelitian dan kesabaran yang tinggi bagi menghasilkan
produk yang terbaik.
Proses membuat tikar bermula selepas pokok kercut yang sudah dipotong diikat
ketat dan digulingkan dalam tanah liat bagi membuang warna hijau aslinya
sebelum dijemur.
Menjemur pokok kercut mengambil masa antara dua hingga tiga hari bagi
membolehkan ia kering dengan elok.
Pokok yang memanjang seakan-akan lalang itu kemudiannya ditumbuk bagi
meleperkan seratnya sebelum diwarnakan menggunakan pewarna khas. biasanya kayu
tembesu digunakan untuk menumbuk helaian pokok kercut kerana ia lebih keras dan
tahan lama.
Sebelum dianyam, helaian pokok itu sekali lagi ditumbuk supaya lebih nipis bagi
memudahkan proses anyaman selain kukuh.
Seni warisan kraf tangan kercut masih diusahakan
di kalangan penduduk di beberapa buah kampung, termasuk di Jelawat, Bachok,
Kelantan.
Bagi memastikan lebih banyak orang
mengetahui tentang produk kraf tangan kercut, promosi mengenainya perlu dibuat
secara lebih meluas. Inilah yang diusahakan oleh Pengerusi Pertubuhan Cakna
Asnaf Kelantan (PCAK), Fazliyaton Daud.
Melalui usaha promosi yang dijalankan,
industri kraf tangan kercut di Kampung Kubang Keladi, Jelawat kembali mendapat
perhatian. Semakin banyak pihak berkaitan dengan kraf tangan, pelancongan dan
penyelidik tertumpu di kampung berkenaan.
Hasil promosi tersebut, kraf tangan kercu
bukan sahaja semakin dikenali, bahkan permintaan terhadapnya juga meningkat. Ia
secara tidak langsung menghidupkan kembali kemahiran anyaman kercut dan memberi
keuntungan kepada yang terlibat.
Jika dahulu ia semakin dilupakan, kini
sudah ada yang berminat untuk mempelajari proses menyediakan bahan dan menganyam
kraf tangan kercut.
Berkat kesungguhan Fazliyaton membuat
promosi kraf tangan anyaman kercut, produk dari Kampung Kubang Keladi kini
telah dipasarkan di beberapa pameran hasik kraf tangan di luar Kelantan. Ini
termasuklah ketika Hari Kraf Kebangsaan (HKK) 2024 dari 21 Febuari hingga 4 Mac
2024 di Kompleks Kraf Kuala Lumpur.
Sempena HKK, Fazliyaton dan pengusaha kraf tangan
kercut dijemput untuk siaran langsung Program Selamat Pagi Malaysia, yang
tentunya lebih memberi maklumat kepada seluruh rakyat Malaysia.
Penyertaan di HKK juga telah membawa kraf
tangan anyaman kercut terbang ke beberapa negara, termasuk Jepun apabila ada
pengunjung dari luar negara telah membelinya. Rata-rata pelancong luar negara
kagum dan menghargai hasil seni anyaman kercut.
Jika warga asing menghargai hasil kraf
tangan anyaman kercut, mengapa kita warganegara Malaysia memandang sepi
mengenainya.
No comments:
Post a Comment